វប្បធម៌ទូទៅ ០៣

៨/. តើសេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌មានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាង ដូចម្តេចខ្លះ ? ចូរពន្យល់

   - វប្បធម៌ៈ ជាកន្សោមនៃចំណេះដឹង ដែលមាន​ តួនាទីបណ្តុះបណ្តាលគំនិត ប្រាជ្ញាស្មារតីរបស់ មនុស្ស .... ។

    - សេដ្ឋកិច្ចៈ គឺជាកិច្ចការដ៏ប្រសើរសម្រាប់ទ្រទ្រង់ និងអភិវឌ្ឍន៍សង្គម ដូចជាវិស័យកសិកម្ម ឧស្សាហ កម្ម ពាណិជ្ជកម្ម ..... ។

       ទំនាក់ទំនងរវាងវប្បធម៌ និងសេដ្ឋកិច្ចមានលក្ខ ណៈ ជាទំនាក់ទំនងរវាងទ្រឹស្តី និងការអនុវត្ត ដូចជាៈ ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយឱ្យអតិថិជន ដែលជាអ្នកទិញ​បានស្គាល់ពីទំនិញរបស់យើង បើពុំបានប្រើប្រាស់ នូវការផ្សព្វផ្សាយនោះទេ គេមិនដឹងថាយើងកំពុង តែធ្វើអ្វីទេ ។

     ដូចនេះក្នុងការផ្សព្វផ្សាយ យើងត្រូវប្រើភាសា ឬ សិល្បៈផ្សេងៗ យកទៅសម្តែងជាឈុតឆាកខ្លីៗ នៃ រឿងណាមួយ ឬជាកម្មវិធីជាបទចំរៀង ដែលជា ផ្នែកតូចៗ នៃសិល្បៈ សុទ្ធតែទាក់ទងទៅនឹងវប្បធម៌ ទំាងអស់ ។ បើសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើន គឺជាប្រភពដែល នាំឱ្យមានការរីកចម្រើនទៅលើផ្នែកផ្សេងៗ នៅក្នុង សង្គមដែរ តែបើសេដ្ឋកិច្ចអន់ថយវិញ វប្បធម៌នឹង ធ្លាក់ចុះជាពុំខាន ។

៩/. ក្នុងនាមជាយុវជនជល្អ ត្រូវមានភារកិច្ច និងអា កប្បកិរិយាចំពោះសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិដូចម្តេចខ្លះ ?

- ទប់ស្កាត់នូវវប្បធម៌បរទេសនូវគ្រប់រូបភាព ដែល ធ្វើឱ្យខ្មែរបាត់បង់វប្បធម៌របស់ខ្លួន

- ថែរក្សា និងគោរពបូជាចំពោះអត្តសញ្ញាណ សិល្បៈ និងវប្បធម៌ជាតិ

- រួបរួមគ្នាស្រាវជ្រាវ និងការពារសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិ

- បណ្តុះនូវទឹកចិត្តស្រឡាញ់ចំពោះសិល្បៈ និងវប្ប ធម៌ជាតិ

- ផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានច្រើនតាមគ្រប់រូបភាព ទាំងក្នុង ទាំងក្រៅ ទៅលើសិល្បៈវប្បធម៌របស់ជាតិ

-​ ត្រូវនិយមឱ្យតម្លៃទៅលើស្នាដៃរបស់ជាតិខ្លួន

១០/. គេថាកិត្តិយស​និងកិត្តិនាមរបស់គ្រូបង្រៀនត្រូវ ផ្តើមចេញពីសកម្មភាព និងសីលធម៌អាកប្បកិរិយា របស់ខ្លួនផ្ទាល់ ។ ចូរពន្យល់

- កិត្តិយសៈ​ការមានយសសក្តិល្បីល្បាញ

- កិត្តិនាមៈ ការមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីល្បាញ

    ដូចនេះកិត្តិយស និងកិត្តិនាមរបស់គ្រូបង្រៀន ត្រូវតែផ្តើមចេញពីសកម្ម និងសីលធម៌អាកប្បកិរិ យារបស់ខ្លួនផ្ទាល់ ព្រោះ ៖

- គ្រូបង្រៀនជាជនគំរូនៅក្នុងគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានសង្គម

- មុខរបរគ្រូបង្រៀន ជាមុខរបរមួយថ្លៃថ្នូរ និងឧត្តុង ឧត្តម

- គ្រូបង្រៀនជាវិស្វករនៃព្រលឹង (បញ្ញាញាណ)

- ជាអ្នកការពារ និងដោះស្រាយនឹងបញ្ហាសង្គម

- ជាអ្នកព្យាបាលនូវជំងឺល្ងង់ខ្លៅ

- ជាឪពុកម្តាយទី២ របស់សិស្ស

- គ្រូបង្រៀនជាអ្នកកសាងគ្រឹះជីវិតរបស់មនុស្ស

- ជាអ្នកលះបង់ផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន

១១/. ចូរប្រៀបធៀបសង្គមប្រជាជាតិ និងអង្គការ សហប្រជាជាតិ

 សង្គមប្រជាតិ

- ប្រទេសមហាអំណាចមិនជួយជ្រោមជ្រែងអង្គការ នេះឡើយ

- សង្គមប្រជាជាតិគ្មានកម្លាំងកងទ័ពឡើយ

- គ្មានថវិកាសម្រាប់ទ្រទ្រង់អង្គការនេះ ក្នុងការបំ ពេញបេសកកម្មឡើយ

- ទីស្នាក់ការស្ថិតក្នុងប្រទេសអព្យាក្រឹត្យ ដែលមិន មែនជាប្រទេសមហាអំណាច

  អង្គការសហប្រជាជាតិ

- មានការចូលរួមយ៉ាងពេញទំហឹងពីប្រទេសមហា អំណាច (ក្រុមព្រឹក្សាសន្តិសុខ)

- មានកម្លាំងកងទ័ព

- មានថវិកាសម្រាប់ទ្រទ្រង់រាល់បេសកម្មរបស់ខ្លួន

- មានទីស្នាក់ការនៅប្រទេសមហាអំណាច(សហរដ្ឋ អាមេរិច) ដែលជាអ្នកទ្រទ្រង់ខ្លាំងជាងគេ

- មហាសន្និបាទកោះប្រជុំយ៉ាងទៀតទាត់ ១ឆ្នំាម្តង

      តាមរយៈការប្រៀបធៀបយើងឃើញថា អង្គ ការសហប្រជាជាតិមានប្រសិទ្ធភាពជាង ក្នុងការបំ ពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួន ព្រោះអង្គការនេះមាន មធ្យោបាយគ្រប់គ្រាន់ ទាំងថវិកា កងទ័ព និងមហា អំណាចជួយជ្រោមជ្រែង ។

បន្ថែម

- ប្រាសាទព្រះវិហារស្ថិតនៅយ៉ាងខ្ពស់ត្រដែត លើ ខ្ពង់រាបស្មើនៃភ្នំដងរែក ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ។ ប្រាសា ទនេះបានកសាងឡើងក្នុងកំឡុងស.វទី៩-១១ ដែល កសាងឡើងដោយព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ ហើយ កសាងបន្តដោយព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ និងបញ្ចប់ ដោយព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២ ។

- ការដាក់បញ្ចូលប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភ័ណ្ឌ ពិភពលោក មានប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជាដូចជា ៖

    - លើកតំកើងកេរ្តិ៍ឈ្មោះប្រទេសខ្មែរឱ្យកាន់តែល្បី ល្បាញខាងផ្នែកស្ថាបត្យកម្ម ក្នុងចំណោមស្ថាបត្យ កម្មពិភពលោក ។

     - អង្គការសហប្រជាជាតិជួយការពារ និងជួស ជុលឡើងវិញ ធ្វើឱ្យភ្ញៀវទេសចរចាប់អារម្មណ៍ និង ទទួលស្គាល់ស្នាដៃដែលបានបន្សល់ទុក ។

     - បង្កើនប្រាក់ចំណូលយ៉ាងច្រើនចូលរដ្ឋ តាម រយៈទេសចរ ដែលជាឧស្សាហកម្មគ្មានផ្សែង ។

     - ផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ខ្មែរឱ្យល្បីរន្ទឺ និងទាក់ទាញ ភ្ញៀវទេសចរណ៍ចូលមកទស្សនាប្រទេសយើងកាន់ តែច្រើន ។

     - ជួយបង្កើន និងបង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ខ្មែរ

     - ជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ​ តាមរយៈវិស័យ ទេសចរណ៍

១២/. តើបេតិកភ័ណ្ឌសំខាន់ៗ និងល្បីល្បាញលើពិ ភពដែលស្គាល់ គឺអ្វីខ្លះ ?

 - ប្រាសាទអាក្រូស៊ីល នៃប្រទេសក្រិច

 - ប្រាសាទអាឡាំប្រា ប្រទេសអេស្ប៉ាញ

 - ប្រាសាទអង្គរវត្ត ប្រទេសកម្ពុជា

 - រូបសំណាកព្រះយេស៊ូ ប្រទេសប្រេស៊ីល

 - ពីរ៉ាមីតឈឺធីអ៊ិចសា ប្រទេសម៉ិចស៊ិច

 - កីឡាឋាន កូលុស្យូម ប្រទេសអ៊ីតាលី

១៣/​.​ ការអប់រំជាអ្វី?

ការអប់រំគឺជាការធ្វើសកម្មភាពទៅលើបុគ្គលដែលមានបំណងច្បាស់លាស់ក្នុងការប្រែប្រួលចិត្តគំនិត និងបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់មនុស្ស ឬអាចនិយាយ​បានថាការអប់រំជាលំនាំនសការប្រព្រឹត្តទៅពេញមួយជិវិតរបស់មនុស្សក្នុងស្ថានភាពផ្សេងៗពីគ្នា ។

១៤/. មនុស្សដែលប្រាសចាកសីលធម៌បានផ្តល់ផល​វិបាកអ្វីខ្លះដល់ខ្លួនឯង គ្រួសារ​ និងសង្គមជាតិ ?

 ការប្រាសចាកសីលធម៌ផ្តល់ផលវិបាកដូចតទៅ៖

 + ចំពោះខ្លួនឯង៖

 - សង្គមរស់នៅស្អប់ខ្ពើមគេមិនទទូលស្គាល់

 - បាត់បង់តម្លៃរបស់ខ្លួន គ្មានញាតិមិត្ត ឬគ្រួសារ​ណាគេរាប់រក

 - តែងតែត្រូវបានច្បាប់រដ្ឋផ្តន្ទាទោស

 - អាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាព បាត់បង់ជិវិត​រួមទាំង​ប្រាក់កាស និងទ្រព្យសម្បត្តិ

 - បាត់អនាគតក្នុងឆាកជីវិត

 + ចំពោះគ្រួសារ

 -​ បាត់បង់កិត្តិយស កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ថវិកា និងសេដ្ឋកិច្ច​គ្រួសារ

 - តែងជួបប្រទះនឹងអំពើហឹសាក្នុងគ្រួសារ

 - ក្នុងរង្វង់គ្រួសារខ្វះភាពកក់ក្តៅ ខ្វះការទទួលខុស​ត្រូវរបស់គ្រួសារ ជាពិសេសខ្វះការគោរព និងមានជំនឿទុកចិត្តពីអ្នកដទៃ

 + ចំពោះសង្គមជាតិ

 - បាត់បង់ធនធានមនុស្ស នាំឲ្យប្រទេសជាតិអាប់​ឱន​​កិត្តិយស និងគ្មានការរីកចម្រើន

 - សង្គមបាត់បង់នូវអ្នកគោរពច្បាប់ ខាតថវិកាជាតិ បាត់បង់យុត្តិធម៌សង្គម គ្មានតម្លាភាព​ គ្មានការ​អភិវឌ្ឍ

 - នៅក្នុងសង្គមទាំងមូលមានអាណាធិបតេយ្យ​កើតឡើង បាត់​បង់សន្តិសុខ គ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់

 - លទ្ធផលនៃការអប់រំទាំងឡាយគ្មានប្រសិទ្ធិភាព​មិនអាចយកជាការបាន

១៥/. ចំពោះប្រជាពលរដ្ធដែលខ្វះការអប់រំ តើនឹង​មានផលវិបាកដូចម្តេច ?

 ប្រសិនបើពលរដ្ធជួបប្រទះកង្វះការអប់រំ នឹងទទួល​ផលវិបាកដូចខាងក្រោម៖

 - មានអំពើអសីលធម៌ មានអំពើហឹសា មានចោរ​កម្ម ឃាតកម្មជាដើម

 - មនុស្សតែងប្រើប្រាស់វត្ថុធម្មជាតិខុសទំនងនាំឲ្យ​ខូចបរិស្ថាន

 - មានវិបត្តិកាយសម្បទា មានជម្ងឺ គ្មានអនាម័យ គ្មានសុខភាព

 - បាត់បង់សេវាសង្គម

 - មានភាពអន់ថយក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ

 - បាត់បង់ការអប់រំក្នុងសេវាសង្គម បាត់បង់កិត្តិ​យស និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់សង្គមជាតិជារួមគឺ​អរិយ​ធម៌ធ្លាក់ចុះ ។